Wat is site search?

Site search is het Engelse woord voor zoekfunctie. Het is een functionaliteit die je kunt toevoegen aan je website. Bezoekers kunnen met zo’n zoekfunctie – vaak in de vorm van een invoerveld zoals je dat kent van Google – intikken waar ze naar op zoek zijn op jouw site.

Waarom is site search voor marketeers interessant?

Het is voor marketeers interessant omdat site search een onderdeel is van je eigen site. En dan maakt het niet uit of je een blogsite beheert of een webshop met tweeduizend artikelen. Verder: het is voor marketeers interessant omdat het resultaat van een zoekopdracht goed moet aansluiten op de zoekintentie van de websitebezoeker.

Natuurlijk is het resultaat van een zoekopdracht een overzicht met content die matcht met de ingegeven zoekwoorden. Maar nu komt het: matcht dat overzicht ook met de zoekintentie of de zoekbehoefte van de websitebezoeker?

Marketeers begrijpen dat een optimale match tussen zoekbehoefte en gepresenteerde zoekresultaten goed is voor engagement of gebruikerservaring én voor conversie. Verder kun je met een goede zoekfunctionaliteit je site optimaliseren. Een mogelijke mismatch tussen de pagina waarop bezoekers terechtkomen en de content die zij zoeken, kun je oplossen met een goed ingerichte zoekfunctionaliteit.

Site search kan je website bounce rate verlagen

Het percentage bezoekers dat op je site komt en daar geen enkele vervolgactie uitvoert, heet de website bounce rate. Met een vervolgactie wordt bedoeld: een klik op een link, het invullen van een formulier of het doen van een aankoop.

Positief voor je Google Ranking

Ondanks dat Google weinig prijsgeeft over de wijze waarop websites worden beoordeeld bij het bepalen van de zoekpositie, is het niet ondenkbaar dat de bounce rate daarin een rol speelt. Een uitgebreid onderzoek van het bekende SEMrush laat dat zien.

Zodra je site search toevoegt aan je site, dan nodig je bezoekers uit om een zoekopdracht in te voeren als zij niet direct het gewenste resultaat voor zich zien. Hiermee kun je voorkomen dat bezoekers je site direct verlaten. Je hebt als het ware nog een kans om hem of haar te verleiden langer op je site te blijven.

Voorwaarde is wel: het getoonde resultaat moet voldoen aan de zoekintentie. Anders vertrekt je bezoeker alsnog. Kortom, je site search moet goed zijn.

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van goede site search?

Een goede site search heeft de volgende kenmerken: levert relevante zoekresultaten, levert deze resultaten direct en zonder vertraging, kan goed omgaan met spelfouten en synoniemen, is gepersonaliseerd op gebruikersgedrag en biedt voldoende filter- en sorteeropties.

Relevantie: zoekresultaten afgestemd op de zoekintentie

Of je bezoekers op je site vinden wat ze zoeken, is voor een belangrijk deel afhankelijk van je aanbod. Jouw content – in welke vorm dan ook – zal relevant moeten zijn.

Als je een blog over auto’s beheert en iemand tikt ‘oldtimer’ in, dan moet het natuurlijk wel zo zijn dat je daarover geschreven hebt. Of iemand zoekt ‘hardloopshirt met lange mouwen’ in je webshop met sportkleding, dan is het wel noodzakelijk dat je meer verkoopt dan alleen hardloopshirts met korte mouwen. Relevantie start simpelweg met deze no-brainer.

Weet wat bezoekers intikken

Doe een zoekwoordenonderzoek om te achterhalen hoe mensen naar jouw content zoeken. Tikken ze het liefst ‘hardloopkleding winter’ in of ‘hardlopen’ of inderdaad precies ‘hardloopshirt met lange mouwen’? Als je daar meer over wilt weten, kijk dan eens op de zoekwoordenplanner van Google Ads.

De volgende stap is je content de juiste title tags en meta descriptions mee te geven. Als je je content de juiste titels en beschrijvingen geeft, dan is de kans groter dat een zoekopdracht de juiste resultaten oplevert. Niet alleen op je eigen site via je eigen site search, maar uiteindelijk ook via Google. Een voorbeeld van Nike:

Site search is voor elke website verstandig

Het plaatsen van de juiste titels en beschrijvingen geldt niet alleen voor webshops, maar ook voor sites die andere content plaatsen. Denk aan: sites met veel geschreven artikelen, sites met veel afbeeldingen, sites met overzichten of ranglijsten (bijvoorbeeld sportuitslagen). Natuurlijk: hoe groter en diverser de site hoe belangrijker site search is. Toch kunnen ook kleine websites profiteren van de voordelen van site search. In WordPress kun je zelfs gebruikmaken van gratis webtemplates inclusief search-mogelijkheden. Kortom, ook handig voor zzp’ers.

Om nog een voorbeeld te geven van hoe organisaties hun best doen om zoekresultaten zo relevant mogelijk weer te geven: kijk eens naar het voorbeeld van Tuincentrum de Bosrand met het zoekresultaat op de query of invoer ‘gieter’. Let vooral op de mooi vormgegeven verhouding tussen productafbeelding, naam, en prijs/korting:

Snelheid: directe resultaten zonder vertraging

Er zijn veel technieken die je kunt toepassen om de snelheid waarmee query results worden getoond te verbeteren. Onthoud: het zijn technieken en het is daarmee ook technisch. Het is de wereld van SQL, Python, software development en data science.

Naast het tonen van relevante zoekresultaten is snelheid belangrijk. Je kunt nog zo relevant zijn met je zoekresultaten maar als een bezoeker lang moet wachten op dit resultaat, dan haakt hij alsnog af. En met ‘lang wachten’ moet je denken aan langer dan drie seconden.

Maak gebruik van effectieve indexering

Voor de leek: stel dat je een studieboek in handen hebt en dat je op zoek bent naar informatie over één specifiek onderwerp. Iedereen begrijpt dat het onhandig en heel traag is als je elke bladzijde moet scannen op dat ene specifieke onderwerp. Om die reden vind je in studieboeken vaak een index of register:

Een boek dat je in handen hebt, is een vast gegeven. Een index maak je één keer en elke verwijzing staat ook vast. Maar een website verandert voortdurend. Producten veranderen, blogartikelen wijzigen, onderwerpen worden toegevoegd et cetera. Online zul je dit allemaal goed moeten bijhouden. Je kunt je ongetwijfeld voorstellen dat een effectieve wijze van indexering belangrijk is voor de snelheid waarmee relevante zoekresultaten worden getoond.

Fouttolerantie: omgaan met spelfouten en synoniemen

Wie kent niet het volgende:

Goede site search houdt rekening met tik- en spelfouten. Als het resultaat van een zoekopdracht een blanco scherm is of ‘geen resultaten’, dan zullen velen onder ons concluderen dat de gezochte content niet bestaat. Zeker als een websitebezoeker ‘sneaker’ intikt en de site search alleen maar ‘sneakers’ goed rekent. In dit geval is er zelfs geen sprake van een spelfout.

Een ander veelvoorkomend obstakel heeft te maken met synoniemen. Het is oprecht zonde als een websitebezoeker ‘spijkerbroek’ intikt en jouw site search alleen maar ‘jeans’ goed rekent.

Goede site search is uitgerust met intelligente fouttolerantie. Dit houdt het volgende in:

• Automatische taalherkenning inclusief de mogelijkheid om woordenlijsten uit te breiden.
• Volledig geïntegreerde synoniemenlijsten plus de mogelijkheid om deze lijsten te verrijken.
• Beschikbaarheid van een online assistent of helpfunctie.
• Geïntegreerde spellingcontrole en auto complete functie.
• Mogelijkheid om veelgebruikte zoektermen te tonen en informatie als ‘anderen zochten ook naar’ of ‘bedoel je misschien + zoekterm’.
• Functionaliteit die voorkomt dat gebruikers blanco pagina’s zien bij zero hits.

Filters en sorteeropties: maak zoekverfijning mogelijk

Een andere manier om websitebezoekers te helpen in hun zoektocht op je site, is de inzet van filters en sorteeropties. Vergelijk het maar met een winkelstraat in een fysieke winkel:

Als je in een bouwmarkt op zoek bent naar een halogeenlamp, dan loop je naar de schappen waarboven ‘Verlichting’ staat. Dit voorkomt dat je de hele bouwmarkt door moet. Als bezoeker filtert je je zoekopdracht – ik ben op zoek naar een halogeenlamp – door te kijken naar de schappen waar je de grootste kans hebt deze lamp tegen te komen. Online kun je dit soort filters ook toepassen. En het liefst ook goed zichtbaar:

Je kunt je zoekopdracht – ik zoek kerstballen – filteren op verschillende categorieën. Bij de Hema kun je ‘er komen’ door te klikken op de categorie ’kerst’ vervolgens op de categorie ‘kerstversiering’ en dan verder op ‘kerstboomversiering’. Die laatste categorie zie je ook al in de tweede laag van zoekcategorieën. Het plaatsen en sorteren van categorieën is een wetenschap op zich. Je kunt A/B-testen en eye-trackingonderzoeken uitvoeren om te kijken welke categorieën op welke plek op je site het beste scoren.

Zoals je ziet is de keuze bij de Hema voor de eerst laag categorieën deels gebaseerd op chronologie (Sinterklaas komt eerder dan kerst) en deels – hoogstwaarschijnlijk – op eerder zoekgedrag van websitebezoekers. Bij de Hema wordt kennelijk veel gezocht op babyproducten.

Naast goede filters en categorieën kun je je site search nog verder indelen met zogenaamde sorteerfuncties. Het gaat dan – als voorbeeld – om het volgende:

Sorteerfuncties pas je toe als extra verfijning op het zoekresultaat (achteraf) of je vraagt ernaar voordat je het zoekresultaat toont. Denk bijvoorbeeld aan een reisbureau dat jouw gezinssamenstelling gebruikt om zoekresultaten te filteren. Als je site search op een goede manier wilt inrichten, dan is het belangrijk dat je goed nadenkt over filters en sorteeropties.

Wat is personalised site search?

Vooral moderne webshops zetten veel technieken in om site search gepersonaliseerd aan te bieden. Bij gepersonaliseerde site search zijn de voorkeuren van bezoekers leidend, zodat iedereen die zoekt unieke resultaten ziet. Of anders: de resultaten die je toont na een zoekopdracht als ‘hardloopshirt met lange mouwen’ zijn afhankelijk van de individuele bezoeker, het moment van zoeken en het gedrag van eerdere bezoekers op deze specifieke query. Een korte uitleg:

Personalisatie: houd rekening met eerder gebruikersgedrag

Enkele personalisatietechnieken die vaak worden toegepast:

Instellen van ranking rules

Kun je de nieuwste producten, de best verkopende, de content met de beste reviews, de laatst bekeken, de eerder geboekte of gekochte producten meer of minder prominent tonen? Kun je bijvoorbeeld ranking rules instellen op locatie en informatie geven als ‘op voorraad in het dichtsbijzijnde filiaal’?

Tonen resultaten op basis van segmentatiekennis

Als je weet dat iemand in de volgende segmenten valt: vrouw, hardloper en outdoors en je weet dat het november is en niet juli, kun je dan ‘dames hardloopshirts met lange mouwen’ tonen aan de buitenlopende hardloopster die ‘shirt’ intikt?

Voorrang geven aan populaire zoekopdrachten

Als bepaalde ‘hardloopshirts met lange mouwen’ goed verkopen, kun je die dan meer prominent tonen om niet alleen de conversie te verbeteren, maar ook om beter aan te sluiten op een mogelijke zoekintentie.

Verfijnen op klantprofielen

Kun je in de afbeeldingen van een aantal ‘hardloopshirts met lange mouwen’ ook de lichtblauwe als default tonen omdat je weet dat de websitebezoeker deze kleur prefereert? Kun je de ‘hardloopshirts met lange mouwen’ die uitverkocht zijn in de maat M niet meer tonen omdat je weet dat de websitebezoeker alleen deze maat bestelt?

Als het je lukt om met bovenstaande rekening te houden in het tonen van je zoekresultaten, dan zul je ook prima begrijpen dat site search helpt in engagement en conversie.

Personalisatie: bouw betere klantprofielen op

Gepersonaliseerde site search helpt niet alleen de websitebezoeker, maar ook de organisatie die deze site search aanbiedt. Organisaties kunnen ermee betere klantporfielen opbouwen. Van daaruit ontstaan vaak patronen die het mogelijk maken om klanten en klantgroepen beter in kaart te brengen en ze effectiever te retargeten.

Stel: een klantgroep valt in de categorie buitensportende hardlopers en je merkt dat deze groep veel zoekt op ‘winteraanbieding hardloopshirt’ maar uiteindelijk geen bestelling plaatst. Deze groep kun je wellicht opnieuw verleiden als je op bepaalde shirts een mooie korting kunt aanbieden. Zo helpt site search organisaties om meer grip te krijgen op klantgedrag.

Welke UX-designprincipes zijn belangrijk voor site search?

Een goede inrichting van je site search is belangrijk. Maar dat niet alleen. Je site search moet op je website ook eenvoudig te vinden zijn én eenvoudig in gebruik. Hiervoor gelden een aantal UX-designprincipes:

Maak gebruik van een invoerveld en een vergrootglas

Iedereen kent Google. En Google gebruikt voor site search een invoerveld en een vergrootglas. Vaak is in het invoerveld in het grijs (watermerk) de term Zoeken… geplaatst.

Zorg er verder voor dat het vergrootglas geplaatst is vanuit het perspectief van een rechtshandige en dat het vergrootglas goed te onderscheiden is van het invoerveld. Verder geldt voor het invoerveld dat je deze lang genoeg moet maken. Een term als ‘hardloopshirt met lange mouwen’ moet erin passen. De opmaak van onderstaande voorbeeld voldoet:

Uiteraard is het design afhankelijk van je eigen huisstijl, maar als je goed naar de voorbeelden kijkt dan zie je dat site search soms ook nog met een derde element is uitgerust. Naast het invoerveld en het vergrootglas. Dit derde element kan een microfoon zijn als je voice search ondersteunt of een hamburgermenu of pulldownmenu als je filters aanbiedt.

Plaats site search op een prominente plek

Voorkom dat je zoekfunctie een zoekplaatje wordt. Dat is nu net niet de bedoeling. Site search kun je het beste een prominente plek geven. Het liefst helemaal bovenaan in je website en dan bij voorkeur in de buurt van je categorieën of filters.

Verder is het goed om van je site search een sticky element te maken. Of anders: zorg ervoor dat je site search zichtbaar is op elke pagina. Daarnaast is het belangrijk dat je je 404-pagina niet vergeet. Vooral op die plek moet site search duidelijk aanwezig zijn.

Belangrijk: de opmaak en indeling van de zoekresultaten

Hoe je het beste de zoekresultaten op een productpagina of een overzichtspagina toont, is een vakgebied op zich. Het is de wereld van PLP’s of Product Listing Pages. En het zal je niet verbazen: daar komt veel bij kijken. Belangrijke aspecten om op te letten:

• Een goede PLP promoot het zoekresultaat.
• Een goede PLP vergroot de betrokkenheid of het engagement van de bezoeker met je website.
• In het geval van een webshop: een goede PLP maakt de weg naar een aankoop eenvoudig.

De inrichting van een PLP is deels afhankelijk van gepersonaliseerde zoekmogelijkheden, de hoeveelheid artikelen die je kunt tonen, de filters en sorteeropties die je toepast en de hoeveelheid details die je wilt noteren bij elk zoekresultaat.

Het is geweldig leuk om je als marketeer of communicatiespecialist te verdiepen in alle designprincipes die gelden voor het inrichten van PLP’s. Je krijgt dan veel kennis over breadcrumbs, product- of inhoudsbeschrijvingen, afbeeldingen, page design, de juiste plek voor sorteeropties, het tonen van ratings, kleuren en maten of zelfs over het wel of niet plaatsen van eurotekens voor geldbedragen. Kijk maar eens naar de discussie op Thuiswinkel.org.

Wat zijn de voordelen van site search?

Om een samenvatting te geven van alle mogelijke voordelen van site search:

Verbeterde gebruikerservaring:

• Bezoekers vinden sneller wat ze zoeken.
• Minder frustratie bij het navigeren door de website.

Tegengaan van website bounce rate:

• Extra motivatie om toch de juiste content te zoeken.
• Uitnodiging op verder te zoeken bij een 404.

Hogere conversieratio’s:

• Gebruikers die site search gebruiken, hebben vaak een duidelijk doel en converteren daardoor sneller.

Inzicht in bezoekersgedrag:

• Analyse van zoektermen biedt waardevolle data over wat bezoekers willen.
• Identificeer hiaten in de content of producten.

Personalisatie en relevantie:

• Aanbevelingen en gerelateerde resultaten kunnen bezoekers gericht verder helpen.
• Dynamische aanpassingen aan zoekresultaten op basis van eerdere interacties.

Betere product- of content discovery:

• Zelfs minder zichtbare of nieuwe producten worden gevonden via zoekfunctionaliteit.
• Het stimuleert cross-selling en upselling.

Tijdsbesparing voor klanten en teams:

• Klanten vinden sneller antwoorden zonder door veel pagina’s te moeten klikken.
• Klantenservice wordt minder belast omdat gebruikers zelf oplossingen vinden.

SEO-ondersteuning:

• Zoekwoorden uit site search kunnen inzicht geven in contentstrategieën en externe SEO.

Verhoging van loyaliteit en tevredenheid:

• Een soepele zoekervaring moedigt gebruikers aan om terug te keren.
• Klanten voelen zich gehoord en begrepen door een goed werkende zoekfunctie.

Hoe helpt AI mee met site search?

AI speelt een steeds grotere rol bij het verbeteren van site search. Het maakt zoekervaringen slimmer, relevanter en beter afgestemd op de behoeften van gebruikers. AI kan vooral behulpzaam bij het achterhalen van de zoekintentie.

Grote hulp bij semantisch zoeken

Generatieve AI is prima in staat om zoekers te helpen bij synoniemen en alternatieven. AI kan moeiteloos ‘notebook’, ‘computer’ en ‘laptop’ in één semantisch veld aan elkaar knopen. Daarnaast is AI een geweldige spelling checker en is meertaligheid geen enkel probleem.

Juist door die brede semantische mogelijkheden zal AI ook in staat zijn om content te tonen die minder zichtbaar is of die niet direct te matchen is met de ingegeven zoekwoorden. Hiermee toon je wellicht onverwachte – maar wel gerelateerde – content. AI in site search kan dus prima bijdragen aan cross- en upselling.

Beter in staat tot natuurlijke taalverwerking of NLP

Site search werkt het beste met zoekwoorden. Toch zullen veel websitebezoekers site search ook raadplegen bij meer ‘menselijke’ vragen. Denk aan: Hoe kan ik producten het beste terugsturen? of Hoeveel kan ik contact met jullie opnemen? Voor software is het lastig om dit type vragen ‘in zijn geheel’ te begrijpen. AI kan daarbij helpen. AI is beter in staat tot Natuurlijk Linguïstisch Programmeren (NLP) of iets minder chic: AI is beter in staat tot natuurlijke taalverwerking.

Prima ondersteuning bij Voice Search

Door de mogelijkheden van NLP is AI ook een prima partner bij Voice Search. Spraakgestuurde zoekopdrachten interpreteren vraagt om geavanceerde text-to-speech-technologie, vraagt om integratie met andere systemen en het vraagt om de mogelijkheid om zoekresultaten voor te laten lezen. AI kan op al deze onderdelen bijzonder behulpzaam zijn. Denk alleen in het herkennen van specieke spraakpatronen, voorkeur voor bepaalde spraakcommando’s en het terughalen van eerder gebruikte spraakopdrachten.

Conclusie

Site search is belangrijk voor marketeers omdat het een functionaliteit is die bezoekers helpt in hun zoekgedrag. Als je goed weet aan te sluiten, bevordert de betrokkenheid of het engagement onder bezoekers en het vergroot de conversie van je site.